top of page
ida1.jpg

Ida Sophia, Regret, 2021. Relics from the performance. As part of the exhibition titled "Manifesto", Photo: Teagan Ramsay

CANLILIK: 21. Yüzyılın Performans Sanatçıları için bir Manifesto
IDA SOPHİA*

Çeviri: Azra İşmen

Buradaki Canlılık, performans sanatçısının oluşturacağı, yalnızca canlı performansın etrafında onun canlılığını korumak için var olan ortamın (çevrenin) aktif ön-hazırlığı, düşünülmesi ve yaratılması olarak tanımlanır. 

 

Canlılık duyusal, duygusal, somut ve soyuttur. 

 

Canlılık, canlı performanstan arda kalan kalıntıda bulunamayacağı gibi, ancak bir çevrede/ortamda devamlılığını sağlayabilir.  Ses, video (2) veya fotoğraf yerleştirmelerinde. Yaşayan bellek  (izleyicinin, kurumun, katılımcının veya seyircilerin) ve yazılı ifadelerde: hem spontan hem de telifli yazılar. Canlılık, canlı performansta kullanılan veya sürecinde üretilen fiziksel objeler üzerinden yakalanır.

 

Canlılık, yönlendirme, söyleşi ve karşılıklı yapılan görüşmelerdedir. Canlılık mekânda, kıyafet kokusu, sosyal medya paylaşımları, beğeni ve yorumlarındadır. Canlılık, çizim ve tasarımlarda, desen ve dijital belgelerdedir. Açıklama ve kurallarda. Canlılık, listelerde, talimatlarda, tariflerdedir. Bunlar, ve daha fazlası, canlılığa alan tutan kalıntılardır. 

 

Canlılık ortamının/çevresinin yaratılması tüm ayrıntılarıyla gerekçelendirilmiştir.  

 

Canlılık yaşanan zamanda (3) var olur. Geçici geçmişte, çeşitli şimdiki zamanlar ile  gelecekte. Kalıntılar bizi, kendilerini, zamanı, onların üzerinde gerçekleştirilen eylem(ler)i, yansımanızı hayata geçirir/performe eder. Canlılığın niteliği zamanla değişebilir. Bu (durum) beklenir, kabul görür. 

 

Canlılık geçmiş performans çalışmalarını incelemek, analiz etmek ve öğrenmek isteyen gelecektekteki sanatçılar için eğitsel değeri dikkate alır.  

 

Canlılık, canlı performansın gelişim (oluşum süreci) ve prodüksiyonu sırasında (ve sonrasında) faaliyete geçen bir kavramsal stüdyo (sanatçı atölyesi) stratejisidir. 

 

Canlılık, gelenekselin dışında kalan arşivleme yöntemlerini etkilemeyi ve bunlara katkıda bulunmayı amaçlar. (4)

 

Canlılık tabiatı gereği, çalışmayı sunan kurum/mekânlar ile onu görmüş ve/veya onunla etkileşmiş insanlar ile beraber varlığını sürdürür, dolayısıyla canlılığın derinliği yalnızca sanatçı tarafından üretilmez. Sanatçı, Canlılığın yaratımı ile  kürasyonu için, yazar davet ederek, geride yoruma açık kitaplar bırakarak, kalıntıları toplayarak veya benzeri çalışmalarla olanak sağlar.

 

Canlılık ‘özgün’ performansın yeniden gerçekleştirilmesi için bir araçtır. 

 

Canlılık erişimdir. 

 

Canlılık performatif bir çevredir/ortamdır. (5) 

 

Canlılık, geç-kapitalizm döneminde ‘diğer-sermayelere-gerek-kalmaksızın-çalışmaya- devam-etmek-için-kâr-etmek’ (6) perspektifi altında sürdürülebilir bir ekonomik uygulanabilirlik  arzulayan performans sanatçılarına bir çalışmalar serisi yaratır. 


Canlılık, 21. yüzyılın performans sanatçılarının ataları olan 20. yüzyılın performans sanatçıları gibi çalışmalar ürettiklerini (7) ve bu Canlılık manifestosunun bu miras ile 21. yüzyılın siyasi/sosyal, dijital, ekonomik ve sanat tarihi bağlamlarının bir sonucu olarak yazıldığını beyan eder.

Referanslar

 Liveness (Canlılık): Profesör Anne Marsh, Amelia Jones ve diğerleri tarafından performans ve kalıntı toplamaya dair eleştirel yazılarında kullanılan bir terim. 

2 Video yalnızca performansı performans sırasında kaydetmekten ibaret değildir, performans hakkında yaratılan videoları da içerir. Örneğin “MoMA, sanatçıların çalışmalarının ileride nasıl performe edilmelerini istediklerini detaylıca açıkladıkları video belgeleri oluşturmaya girişti.” 

3 Durational Time veya La Duree  (geçen zaman): “Birçok bilinçli ruh halinin bir bütün olacak şekilde düzenlenmesi, birbirine nüfuz etmesi ve yavaşça daha zengin bir bağlam kazanması.” Bu bağlamda, Henri Bergson’un Time and Free Will’inde (1889), birinin geçmişi, şimdiki zamanı ve geleceği yalnızca objektif bir zaman ölçme aracı olarak değil,  subjektif bir zeminden algılaması. 

4 Bazı koleksiyonlarda yapılmaya başlandı. Örneğin, Walker Art Centre (bkz: Living Collections Catalogue) ve TATE (Project: Collecting the Performative). Alışılmamış kalıntı ‘toplama’ pratikleri radikal arşivleme formlarını, somut ve soyut olarak yakalamayı içeriyor. ‘Erişilebilirlik mimarisi’ ile oluşturuluyor ve Canlılığın uzaktaki izleyicilerine vücut-vücuda bir aktarımı gözetiyorlar. Bkz: Rebecca Schneider, Performance Remains Again, 2012 

5 Performans kalıntıları sadece eski aksiyonların bir kaydı değil, aynı zamanda kendileri de performatifler. Bkz: Philip Auslander’ın “Surrogate Performances: ‘Performance Documentation and the New York Avant-garde, ca. 1964-1974’, 2014. 

6 “profit-to-continue-our-work-without-other-means-of-capital” Be Oakley’nin yazdığı ‘Manifesto for Survival’dan bir terim. 

7 20. yüzyılın performans sanatçılarının çeşitli kurumsal eleştirmenlerle çalışırken, 21. yüzyılın performans sanatçılarının hem kamuya açık alanlarda hem kurumsal zeminlerde gerçekleştirilen radikal performans formlarıyla buna cevap verdiğinin not düşülmesi önemli. 

*Ida Sophia Hakkında: 

Hibrit bir medya ve heykel pratiği ile performans sanatı alanında çalışan Ida Sophia'nın çalışmaları, fizyolojik bir açılmaya neden olan ve duygusal paralellikleri tetikleyen karşılaşmalarla karakterize edilir. Pişmanlık, dönüşüm, boşa çıkan umut, affetme ve bağlantı dinamikleri gibi kişisel ama yaygın temaları ele alan Ida Sophia, sembolik maddesellik, mekâna özgülük, ritüel jest ile ve uzun süreli olarak tasarlanan işler üretiyor. Bu yüzleştirici ama uzlaştırıcı girişim, insanlar arası ilişkilerin karmaşıklığına dair bir inceleme öneriyor ve nihayetinde akıl, irade ve inanç gücümüz dahilinde acıyı anlamak, kabul etmek ve işlemek için bir fırsat sunuyor.

Ida hem yerel hem de uluslararası sergiler açmıştır: Scope BLN (2024), The Port Pirie Regional Gallery (2024), The Art Gallery of South Australia (2023), Adelaide Contemporary Experimental [ACE] (2023), Seventh Gallery (2023), Performance Space Carriageworks (2022), Floating Goose Studios (2021), The Mill (2021), The Venice International Performance Art Week (2020), Æther (2019), ACU Gallery (2019). Ida, 2023 yılında prestijli Ramsay Sanat Ödülü'nü kazandı ve şu anda Berlin'de küratör Boris Kostadinov'un yönettiği Scope BLN'de misafir sanatçı programını tamamlıyor.  

Bu metnin orjinali için : https://www.idasophia.art/portfolio/liveness

PERFORMISTANBUL YAYINLARI

PERFORMISTANBUL YAYINLARI'NDAN HABERDAR OLMAK İSTİYORUM.

Teşekkürler!

PERFORMISTANBUL

  • Grey Facebook Icon
  • Grey Instagram Icon

PERFORMISTANBUL

CANLI SANAT ARAŞTIRMA

ALANI (PCSAA)

bottom of page